وضعیت صنعت داروسازی ایران

کشور ایران در تولید داروهای نیازمند تکنولوژیهای پیشرفته (های-تک) و داروهای نوترکیب ایران "در منطقه رتبه سوم و در دنیا رتبه دوازدهم را دارا است، با اینحال نارضایتی مشتریان ایرانی از تولیدات داخلی و تمایل ایرانیان به مصرف داروهای غیرایرانی همواره یکی از موضوعات قابل بحث است.
در حال حاضر بیش از ۹۵درصد داروی مورد نیاز کشور در کارخانجات داخل کشور تولید و مابقی از بازارهای بینالمللی تأمین میشود و بزرگی بازار دارویی ایران با تولید حدود یک هزار و ۸۵۰قلم از سه هزار قلم داروی مصرفی در کشور، در سال ۹۳به 11 میلیارد تومان رسیده است.
هرچند داروهای ایرانی هنوز راه ورود به بازارهای پیشرفتهتر بینالمللی را نیافتهاند، ولی صادرات این محصولات به کشورهایی مثل عراق و سوریه میتواند درآمد قابل توجهی را نصیب این صنعت کند.
از مهمترین شرکت های دارویی در ایران می توان به شرکتهای داروسازیهای نظیر فارابی، اکسیر ، رازک ، البرز و داروپخش که بزرگترین سهم را از بازار دارویی ایران (۱۸درصد) را در تملک دارد ، اشاره کرد.
داروهای دانش بنیان
در کنار شرکتهای داروسازی مختلفی که در ایران وجود دارند، شرکتهای دانشبنیان نیز با بودجههای حمایتی دولتی مشغول به کار هستند. در این شرکتها داروسازان و محققان ایرانی با رعایت کلیه قوانین و ضوابط سازمان غذا و داروی آمریکا(FDA)، در زمینه مهندسی دارو و فرمولاسیونهای نوین کار و تحقیق میکنند.
این داروهای نوترکیب پس از تأیید وزارت بهداشت ایران در سطح عمده تولید و وارد بازار دارویی کشور میشوند.
داروهای انحصاری
نانوکورکومین اولین نانوداروی گیاهی ایران است که ماده مؤثر آن از زردچوبه گرفته شده، برای کاهش رشد و تکثیر رشد سلولهای سرطانی تولید میشود.
تحقیقات بینالمللی تاثیر کورکومین را در درمان سرطان نشان دادهاند اما هنوز محصولی در سطح بینالمللی عرضه نشده است.اما پژوهشگران ایرانی در شرکت دانش- بنیان اکسیر نانو سینا فرمول این دارو را به همراه سینا دوکسوزوم که نانودارویی جهت درمان سرطان سینه پیشرفته است، به بازار عرضه کردهاند.
حصا آ از جمله داروهای ایرانی است که مشابه خارجی نداشته و برای کاهش درد و افزایش اشتها در بیماران سرطانی و همچنین تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده میشود.شرکت داروسازی اسوه این دارو را تولید و عرضه کرده و محققان ایرانی معتقدند این دارو با منشأ کاملا گیاهی (زیره، کرفس و شاهمیگو) فاقد هرگونه عوارض جانبی است.
داروی ایرانی آیمود که برای تقویت سیستم ایمنی بدن در مبتلایان به ایدز در کشور تولید میشود، از جمله داروهای انحصاری ایران است که به ثبت جهانی نیز رسیده است. این دارو در مقاطع زمانی مختلف بین این دسته مبتلایان بصورت رایگان توزیع میشود.
همچنین در میان موفقیتهای دارویی ایران میتوان به کوپامر اشاره کرد که در درمان بیماران اماس مورد استفاده میشود. این دارو با تلاش و سرمایهگذاری محققان ایرانی تولید شده و به گفته امیرعباس حکمت، مدیر بازاریابی شرکت داروسازی زهراوی، "تولید و عرضه این دارو ۱۸سال در اختیار اسرائیل بوده و ایران با تلاشهای فراوان توانسته است، ترکیبات این دارو را کشف و دومین تولیدکننده این دارو در دنیا باشد."
رادیوداروهایی که از زمان بهرهمندی از انرژی هستهای در ایران تولید شدند نیز ایران را در زمره معدود کشورهایی قرار داد که توانایی تولید این داروها را دارند
به هر حال امروزه کارآیی و بیخطر بودن این داروها در تحقیقات اثبات شده است و در سال ۹۳ منجر بهافزایش سهم صنایع داروییداخل کشوردر بازاربه ۶۷درصد شده است